آیا ایران در پی دلجویی از ترکیه است؟

نفیسه کوهنورد

بی بی سی، آنکارا

علی اکبر صالحی در دوره پر تنشی در روابط خارجی ایران به ترکیه آمده است

علی اکبر صالحی در مقطعی به آنکارا آمده که بیش از هر زمان دیگر در طول چند سال اخیر ایران و ترکیه اختلاف نظرهای جدی دارند.

سئوالی که در بسیاری از رسانه ها از جمله مطبوعات و تلوزیون های ترکیه این روزها مطرح شده این است که آیا دوران گرمی روزافزون بین دو همسایه رو به پایان است؟

این دوران با قدرت گرفتن حزب عدالت و توسعه و تلاش دولت ترکیه برای روابط بهتر با همسایگانش، سیر صعودی داشته است.

موضوعی که این ذهنیت را قوت بخشیده، اختلاف جدی دو کشور بر سر بحران سوریه و ابراز نگرانی های جدی ایران درباره نصب رادارهای سپر دفاع موشکی ناتو در ترکیه است.

حالا هم اختلاف نظر تهران و آنکارا درباره بحران داخلی عراق و کشمکش بین نوری مالکی نخست وزیر شیعه و طارق هاشمی مشاور رئیس جمهور این کشور بالا گرفته است.

خبر تهدید شدن ترکیه از سوی برخی مقام های ایرانی که گفته اند اگر کشوری به ایران تعدی کند اول از همه رادارهای سپر دفاع موشکی ناتو در ترکیه باید هدف قرار گیرند، همچنان یکی از موضوعات داغ رسانه های ترکیه است.

روزنامه زمان که به نزدیکی به دولت ترکیه مشهور است اخیرا گزارشی از برنامه ریزی سپاه قدس (شاخه برون مرزی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی) برای حمله یا بمب‌گذاری در برخی اماکن دیپلماتیک ترکیه منتشر کرده بود که البته سفارت ایران وجود چنین برنامه ای را تکذیب کرده است.

این روزنامه نوشته بود که گویا مقامات امنیتی ترکیه در واکنش به این احتمال، اعلام وضعیت اضطراری کرده اند.

اما آنچه از جلسه مطبوعاتی وزرای خارجه ایران و ترکیه استنباط می شد این بود که ظاهرا ایران یا دست کم دستگاه دیپلماسی این کشور تلاش می کند از ترکیه به دلیل نگرانی های به وجود آمده از شایعات موجود، دلجویی کند و اعتماد را به روابط دو کشور بازگرداند.

آقای صالحی در ابتدای گفت و گوی خبری مشترک با همتای ترکش تاکید کرد که هیچ کس نباید به حرف کسانی که چه از داخل ایران و چه از خارج از تهدید علیه ترکیه صحبت می کنند، گوش فرا دهد.

آقای داوود اغلو در شروع مصاحبه مطبوعاتی از وضعیت سوریه و عراق ابراز نگرانی کرده و گفت که ترکیه می خواهد جلوی خونریزی ها در سوریه هر چه زودتر گرفته شود و بحران عراق هم پیش از رسیدن به نقطه یک جنگ مذهبی فروکش کند.

هرچند آقای صالحی از همکاری با ترکیه علیرغم وجود افتراق ها سخن می گفت اما همانجا هم خبرنگاران حاضر در کنفرانس خبری از یکدیگر می پرسیدند چطور چنین چیزی ممکن است.

در پایان مصاحبه توانستم در همین باره سوال هایی را مطرح کنم.

سئوال اولم را از هر دو وزیر به زبان ترکی درباره کامیون های ایرانی پرسیدم که هنوز به اتهام حمل سلاح به سوریه در مرز ترکیه همچنان در توقیف هستند.

وزیر خارجه ترکیه گفت که موضوع کامیون ها یک موضوع حقوقی است و در این چهارچوب در دست بررسی است.

سوال بعدی من از آقای صالحی بود. خطاب به او به زبان فارسی پرسیدم با توجه به اختلاف ایران و ترکیه درباره وضعیت در سوریه و وجود افتراق نظرهایی که اشاره شد، نحوه تعامل و همکاری دو کشور علیرغم این اختلاف چگونه خواهد بود؟ وزیر خارجه ترکیه در پاسخ گفت که "دوستم آقای صالحی خواستند که من جواب شما را بدهم."

آقای داوود اغلو گفت ما موضوعات را با ایران خیلی واضح بررسی می کنیم بعضی اوقات ممکن است اختلاف نظرهایی داشته باشیم اما مهم این است که از این اختلاف نظرها هم به یک راه حل مشترک برسیم .

وزیر خارجه ترکیه ادامه داد که در همین راستا "ما درباره همه مسائل از جمله سوریه خیلی صادقانه و روشن با ایران صحبت می کنیم ."

به گفته آقای داوود اغلو در نهایت هدف این است که "خون برادرانمان در سوریه بیش از این ریخته نشود و جلوی کشتار غیرنظامیان گرفته شود."

آقای صالحی با مقام های بلندپایه ترکیه در آنکارا دیدار کرده است

به نظر می رسید ترکیه و ایران در این مقطع به دلیل برخی منافع مشترک و روابط اقتصادی رو به رشد و البته برای آنکه آن همه ابراز دوستی به یک باره نادیده گرفته نشود، تلاش می کنند از برجسته شدن اختلاف هایشان جلوگیری کنند چرا که هر دو کشور در این مقطع به هم احتیاج دارند.

ترکیه در حال حاضر نه در مساله اسرائیل و نه در موضوع فلسطینان و نه در مورد سوریه حکم واسطه و میانجیگر ندارد. این کشور اگر رابطه نزدیک با ایران را هم از دست بدهد عملا تلاشهایش برای رایزنی و وساطت منطقه ای دیگر مصداقی نخواهد داشت.

ایران هم قطعا ترجیح می دهد همچنان همسایه غیرعربش را که هم با جهان عرب و هم با کشورهای غربی رابطه دوستانه ای دارد، در کنار خود حفظ کند.

این موضوع در مصاحبه خبری وزاری خارجه ایران و ترکیه در آنکارا به خصوص از جانب ایران و شخص آقای صالحی برای دلجویی از میزبان ترکش احساس می شد.

0 comments:

ارسال یک نظر