وزارت کشور و رد صلاحیت نمایندگان منتقد دولت ایران

مسیح علینژاد

روزنامه نگار

بخش قابل توجهی از نمایندگان رد صلاحیت شده توسط هیات های اجرایی وزرات کشور از منتقدان قوه مجریه تشکیل شده است

بررسی صلاحیت کاندیداهای نمایندگی مجلس توسط هیات های نظارت شورای نگهبان، در حالی آغاز شده که هنوز بحث در مورد نحوه بررسی صلاحیت ها توسط هیات های اجرایی وزارت کشور ادامه دارد.

یکی از جنبه های خبرساز بررسی صلاحیت ها در هیات های اجرایی، رد صلاحیت بیش از سی تن از نمایندگان مجلس نهم بود. این اقدام حتی اعتراض علی لاریجانی رییس مجلس را هم برانگیخت که گفت: "وقتی یک نماینده چهار سال در مجلس بود، عدم احراز صلاحیت، دیگر معنا ندارد".

مجلس هشتم محسن کوهکن، حسن سبحانی نیا و جهانبخش محبی نیا، سه تن از اعضای هیات رییسه را مامور کرد تا از طریق رایزنی با عباسعلی کدخدایی سخنگوی شورای نگهبان و صولت مرتضوی رییس ستاد انتخابات، رایزنی هایی را در مورد وضعیت نمایندگان رد صلاحیت شده انجام دهد.

در نهایت سایت های نزدیک به دولت فهرست اسامی ۳۲ نماینده مجلس هشتم را منتشر کردند که یا صلاحیت آنها از سوی هیات های اجرایی احراز نشده بود و یا فاقد صلاحیت برای حضور در انتخابات دوره بعدی مجلس معرفی شده بودند.

بر اساس قانون انتخابات، هیات های اجرایی وزارت کشور با استعلام از مراجع چهارگانه شامل نیروی انتظامی، ثبت احوال، دادگستری و وزارت اطلاعات، صلاحیت داوطلبان نمایندگی را بررسی کرده و پس از دریافت نظر این چهار مرجع، در مورد صلاحیت یا عدم صلاحیت داوطلبان نمایندگی تصمیم گیری می کنند.

البته رد صلاحیت داوطلبانی که همزمان به عنوان نماینده در مجلس حضور دارند، در تاریخ جمهوری اسلامی بی سابقه نیست.

به هر ترتیب، بسیاری از نمایندگان رد صلاحیت شده مجلس هشتم معتقد هستند که عملکرد و مواضع سیاسی آنها در طول دوره نمایندگی، دلایل اصلی رد صلاحیت آنها توسط هیات های اجرایی بوده است.

مروری بر عملکرد نمایندگان رد صلاحیت شده توسط هیات های اجرایی نیز، نشان می دهد که اگرچه دارای گرایش های مختلفی هستند، اما بخش قابل توجهی از آنها در یک موضوع مشترک هستند و آن هم نقد عملکرد دولت محمود احمدی نژاد در مجلس است.

انتقاد به دولت به قیمت استعفا

علی مطهری نماینده تهران از جمله کسانی است که در نطق های پیش از دستور، تذکرات آیین نامه ای و مصاحبه های مکرری که در طول دوره نمایندگی در مجلس هشتم انجام داده، انتقادات زیادی را علیه دولت مطرح کرده است.

انتقاد از "فساد اقتصادی"، "قانون شکنی" و رفتار سیاسی همکاران محمود احمدی نژاد و به ویژه اسفندیار رحیم مشایی، موضوعات اصلی اظهارنظرهای این نماینده اصولگرا در مورد دولت دهم محسوب می شوند.

علی مطهری حساب رئیس جمهور و رئیس دفتر خبرسازش را یکی می داند و معتقد است: "اگر مشایی به احمدی نژاد بگوید بمیر، او می میرد".

این نماینده منتقد دولت از پیشگامان طرح سوال از احمدی نژاد در مجلس هشتم بود که البته به جایی نرسید.

مطهری حتی در اعتراض به فراخوانده نشدن احمدی نژاد به مجلس، از سمت نمایندگی خود استعفا داد که البته نمایندگان با این استعفا مخالفت کردند.

نماینده استیضاح کننده وزرا

حمیدرضا کاتوزیان از دیگر نمایندگان اصولگرای مجلس است که بارها عملکرد اقتصادی و مدیریتی دولت و رئیس آن را مورد انتقاد قرار داده است.

وی که ریاست کمیسیون انرژِی مجلس را بر عهده دارد، یکی از طراحان استیضاح علی کردان وزیر کشور دولت نهم و شمس الدین حسینی وزیر اقتصاد دولت دهم بوده است.

پس از خبرساز شدن اختلاس سه هزار میلیارد تومانی در سیستم بانکی ایران، حمیدرضا کاتوزیان از وزیر اقتصاد خواست تا از مردم عذرخواهی کرده و از سمت خود استعفا بدهد.

کاتوزیان از منتقدان "تابو شدن" احضار رییس جمهور به مجلس برای طرح سوال بوده و اعتقاد دارد که وی "از خط قرمزهای زیادی عبور کرده است".

او محمود احمدی نژاد و همکارانش را متهم کرده که به خاطر "ولع و اشتیاقش برای تصاحب دولت بعدی"، سرمایه‌گذاری‌های سنگینی به شکل مادی و معنوی" انجام داده اند تا بتوانند مجلس و دولت بعدی را در اختیار داشته باشند.

حمیدرضا کاتوزیان عضو کمیته تحقیق از بازداشتگاه کهریزک نیز به شمار می رفت که در گزارش نهایی آن، به شکنجه معترضان به انتخابات در این بازداشتگاه اشاره شده بود.

منتقد ادبیات رییس دولت

علی عباس پور تهرانی رییس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس هشتم است که بارها در مصاحبه های خود با رسانه ها با لحنی تند دولت دهم را "متخلف" خوانده است.

این نماینده اصولگرا با تاکید بر اینکه "تخلف های احمدی نژاد خیلی زیاد است" اظهار داشته: "صنعت، کشاورزی، مدارس و دانشگاه ها تحت فشارند و اینها تماما به خاطر تخلف هایی است که رییس جمهور انجام داده است".

این نماینده تهران نیز خواستار فراخوانده شدن احمدی نژاد به مجلس و طرح سوال از رییس دولت به خاطر اقدامات "فراقانونی" بوده است.

عباسپور تهرانی همچنین به ادبیاتی که احمدی نژاد در سخنرانی ها به کار می برد معترض است.

او در یکی از انتقادات خود به رئیس جمهور گفته است: "متاسفانه افرادی در کنار رییس جمهور هستند که این گونه سخن گفتن را به احمدی نژاد منتقل می کنند و رییس جمهور هم با ادبیاتی که منطقی پشتش نیست، صحبت می کند".

رد پای پالیزدار در رد صلاحیت

تمام رد صلاحیت شدگان هیات های اجرایی را منتقدان دولت تشکیل نمی دهند.

فاطمه آجر لو یکی از این رد صلاحیت شدگان است که از جمله طرفداران دولت به شمار می رود.

وی حتی به عنوان وزیر پیشنهادی رفاه از سوی محمد احمدی نژاد مطرح شد که رای اعتماد نگرفت.

در مورد این نماینده اصول گرای کرج، سایت های نزدیک به دولت نوشته اند که صلاحیت او توسط هیات های اجرایی احراز نشده است.

از فاطمه آجرلو به عنوان نماینده ای یاد می شود که در ماجرای تحقیق و تفحص از قوه قضائیه، عباس پالیزدار را به مجلس معرفی کرده بود.

عباس پالیزدار کسی است که به خاطر افشاگری درباره فساد گسترده در دستگاههای حکومتی ایران و فساد مالی برخی روحانیان به چهره ای جنجالی تبدیل شد.

فاطمه آجرلو بعدا به جرم "معاونت در تخریب اعتماد عمومی جامعه به مسئولان نظام و خارج کردن اسناد محرمانه" زندان محکوم شد اما این حکم در مراحل بالاتر تایید نشد.

افشاگری در سایپا

نادر قاضی پور یکی دیگر از نمایندگان اصولگرای مجلس است که به عنوان رئیس هیات تحقیق و تفحص از گروه خودروسازی سایپا در مجلس هشتم برگزیده شد و چند بار در مورد" تخلفات مالی" این شرکت مصاحبه کرد.

این نماینده، همچنین به بیان اتهاماتی مالی در مورد مسئولیت ها و پست های فرزندان برخی از همکاران محمود احمدی نژاد در سایپا پرداخت.

قاضی پور در همین ارتباط خواستار استعفای هرچه سریعتر "اعضای جریان انحراف" به خاطر تخلفات فرزندانشان در سیستم مدیریتی سایپا شد.

این نماینده اصولگرا معتقد است که نظارت دقیقی بر گردش مالی ۱۰ هزار میلیارد تومانی سایپا وجود نداشته و تخلفات سایپا اگر مهم تر از اختلاس سه هزار میلیارد تومانی نباشد، کمتر هم نیست.

وضعیت اصلاح طلبان

قدرت الله علیخانی، علی اکبر محجوب، محسنی بندپی، اقبال محمدی، مجید نصیرپور، احمد رضا دستغیب، داریوش قنبری و برخی دیگر از نمایندگان عضو فراکسون اصلاح طلبان مجلس نیز از جمله رد صلاحیت شدگان در هیات های نظارت وزارت کشور به شمار می روند.

مواضع فراکسیون اصلاح طلب مجلس در مورد عملکرد دولت، همواره انتقادی بوده؛ اما برخی از این نمایندگان از جمله محمدرضا خباز و مصطفی کواکبیان، با اصلاح طلبان منتقد دولت و معترضان خیابانی انتخابات نیز مرزبندی کرده اند.

هیات های اجرایی، صلاحیت محمدرضا خباز را تایید کرده اند اما ظاهرا برای این هیات ها صلاحیت کواکبیان "احراز نشده است".

داریوش قنبری، یکی از رد صلاحیت شدگان اصلاح طلب که کرد است، پس از رد صلاحیت به خبرنگاران پارلمانی گفته: "فکر می کنم معیار هیات های اجرایی در بررسی صلاحیت نمایندگان مجلس بحث وفاداری به دولت بوده است".

سنی های رد صلاحیت شده

عبدالجبار کرمی نماینده سنندج، سید عماد حسینی نماینده قروه، اقبال محمدی نماینده سنندج، جلال محمود زاده نماینده مهاباد و پیمان فروزش از جمله نمایندگان کرد و اهل سنت مجلس هشتم به شمار می روند که صلاحیت آنها تایید نشده است.

پیمان فروزش و جلال محمودزاده از جمله کسانی هستند که آذرماه سال جاری نامه ای خطاب به رهبر جمهوری اسلامی نوشته و خواهان رفع تبعیض از اهل سنت، رفع محدودیت های مذهبی ایجاد شده برای سنی ها واجازه ساخت مسجد برای این اقلیت مذهبی در تهران شده بودند.

این دو نماینده اگر چه از دو طیف فکری متفاوت هستند و یکی عضو فراکسیون اصلاح طلبان و دیگری عضو فراکسیون اصولگرایان به شمار می رود، اما در جلسات علنی مجلس در مورد وضعیت اقتصادی و امنیتی کردها تذکراتی را خطاب به دولت مطرح کرده اند.