هفت پرده: از حداد عادل تا جشنواره ابوظبی!

سعید زندگانی
جرس: دراولین پرده به نشست وکلای مجلس با وزیر ارشاد سرمی زنیم و حرفهای حدادعادل را می خوانیم که گفته کسی جزرهبر حق سیاستگذاری در امورفرهنگی را ندارد؛ در پرده دوم ازغرفه دربسته ایران در نمایشگاه کتاب فرانکفورت خبرمی گیریم؛ در پرده سوم به حرفهای تازه فرج اله سلحشور می رسیم که معتقد است سینمای ایران لجنزاری دردست صهیونیستهاست؛ جلوگیری از انتشار کتاب "عذاب ابدی" موضوع پرده چهارم است؛ در پرده پنجم انتقاد یک نویسنده تبریزی به نحوه برگزاری هفته تبریز درتاجیکستان را می خوانیم؛ در پرده ششم به سراغ یک مجری و نویسنده شناخته شده صداوسیما را می رویم که معتقد است تلویزیون کمکی به فرهنگ سازی در ایران نکرده است؛ و در پرده آخر به جشنواره فیلم ابوظبی می رویم که با درخشش فیلمهای ایرانی به کار خود پایان داد.
 
حداد عادل: کسی غیر از رهبر اجازه سیاستگذاری در امور فرهنگی را ندارد!

قرار بود نمایندگان مجلس شورای اسلامی در یک نشست غیر علنی از وزیر ارشاد، دلیل عدم حضور ایران در نمایشگاه بین المللی کتاب در فرانکفورت/ آلمان را سوال کنند؛ اما وقتی وزیر به مجلس رفت، حداد عادل که رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس است، با عنوان کردن این مسئله که "سیاست های کلی فرهنگی نظام را مقام معظم رهبری مطرح می کنند و هیچ کس حق سیاستگذاری در این زمینه را ندارد"، نه گذاشت نمایندگان در مورد نمایشگاه مذکور از وزیر بپرسند و نه مشکلات ممیزی کتاب را مطرح کنند که این روزها همه مولفلین و مترجمین از دست آن به ستوه آمده اند!

بهروز جعفری عضو کمیسیون فرهنگی مجلس، پس از جلسه با وزیر ارشاد در گفت و گوئی با خبرگزاری مهر گفت: "موضوعاتی نظیر ممیزی کتاب و حضور ایران در نمایشگاه فرانکفورت در جلسه غیر علنی نمایندگان با وزیر ارشاد مطرح نشد." وی با بیان اینکه در این جلسه موضوعاتی پیرامون سینما مطرح شد، افزود: "نمایندگان در این جلسه غیر علنی مطرح کردند که برخی فیلم های سینمایی نامناسب و دیالوگ های خوبی ندارند و حتی از چند فیلم اسم بردند که در دوره اصلاحات هم مجوز نگرفته بود اما در دوره دولت فعلی موفق به گرفتن مجوز شده بودند." وی با بیان اینکه موضوع عفاف و حجاب و سیاست های کلی فرهنگی هم در این جلسه مطرح شد، گفت: "حداد عادل در این جلسه مطرح کرد که سیاست های کلی فرهنگی نظام را مقام معظم رهبری مطرح می کنند و هیچکس حق سیاستگذاری در این زمینه را ندارد"!

به گفته جعفری، اعتراض دیگر نمایندگان این بود که تا وقتی وزیر ارشاد وجود دارد چرا باید اسفندیار رحیم مشایی رئیس کمیسیون فرهنگی دولت باشد؟ وزیر هم در جواب این اعتراض گفته که سیاستگذاری کلی فرهنگ در کمیسیون فرهنگی دولت انجام نمی شود و صلاحدید دولت این بوده که مشایی رئیس کمیسیون فرهنگی دولت باشد. در این جلسه علی لاریجانی رئیس مجلس از وزیر ارشاد خواسته که در خصوص ماهواره ها فکری شود.

غرفه دربسته ایران در نمایشگاه فرانکفورت

در نمایشگاه بین المللی کتاب در فرانکفورت که معتبرترین نمایشگاه کتاب در جهان شناخته می شود، غرفه ای وجود داشت که دورآن دیوار کشیده بودند و نام "جمهوری اسلامی ایران" در تابلوی آن به چشم می خورد. بسته بودن این غرفه موضوعی بود که قرار بود نمایندگان مجلس در مورد آن از وزیر ارشاد سوال بکنند، اما اجازه طرح آنرا پیدا نکردند و دلیل بسته ماندن این غرفه همچنان در پرده ای از ابهام باقی ماند. برخی بر این نظر هستند که چون قرار بوده محمد حسینی وزیر ارشاد به فرانکفورت برود، اما همان روزها نام او در لیست تحریم های بین المللی قرار گرفته بود، این سفر لغو شده و غرفه ایران هم که هزینه سنگین آن قبلا به شرکت نمایشگاهی فرانکفورت پرداخت شده بود، بسته و بلا استفاده باقی ماند!

 فريده خلعتبري مدير نشر شباويزكه در این نمایشگاه حضورداشت و سالهاست حسابش را از غرفه‌ مشترک ایران در نمایشگاههای مختلف بین المللی جدا کرده و بطور مستقل در نمایشگاهها شرکت می کند، در این مورد به خبرگزاری "ایلنا" گفت: "خالی ماندن غرفه ایران در نمایشگاه كتاب فرانكفورت -به هر دليلي كه بود- سوختن فرصتي ويژه بود كه مي‌شد از آن به نفع نشر ايران استفاده كرد. من از سیاست های فرهنگی خبر ندارم، اما آنچه که می دیدم غرفه ای بود با لوگوی ایران که تا آخر نمایشگاه خالی افتاده بود و این سوال را مطرح می کرد که چرا وقتی هزینه های آن پرداخت شده، باید بلااستفاده باقی بماند؟"

خلعتبري ضمن بيان اين مطلب كه خالي ماندن غرفه‌ي ايران، ذهنيت بدي را براي شركت‌كنندگان و بازديدكنندگان اين نمايشگاه ايجاد مي‌كرد، گفت: "اين اولين بار نيست كه غرفه‌ي ايران در نمايشگاه‌هاي خارجي خالي مي‌ماند. سه سال پيش هم در نمايشگاه تايپه اين اتفاق رخ داد و متاسفانه غرفه‌اي كه نام ايران بر سردرش نصب شده بود، به محيطي براي غذاخوري مردم تبديل شده بود و مملو از آشغال بود. در يك نمايشگاه خارجي، درنهايت نام و آبروي ايران مهم است. وقتي برپاكنندگان اين غرفه تصميم گرفتند كه در نمايشگاه فرانكفورت شركت نكنند، بهتر اين بود كه اين فضاي خالي مانده دراختيار سه/چهار ناشر ايراني كه به صورت مجزا شركت كرده بودند، قرار مي‌گرفت تا هزينه‌اي كه از سرمايه‌ملي كشورمان صرف شده، به هدر نرود."

جنجال تازه سلحشور: سینمای ایران لجنزاری دردست صهیونیست هاست!
فرج اله سلحشور فیلمساز تند مزاج "حزب الهی"، که چندی پیش با "فاحشه خانه" خواندن سینمای ایران جنجال آفریده و بسیاری از دست اندرکاران سینما را وادار به واکنش کرده بود، در یک اظهار نظر تازه در مورد جشنواره سینمائی "رویش" که برای فیلمهای دینی در مشهد برپا بود و درآن رضا میرکریمی کارگردان "یه حبه قند" مورد تقدیر قرار گرفت، با حمله به این جشنواره و مدیران آن، سینمای ایران را "لجنزاری در دست صهیونیست ها" خواند که در آن نمی شود حرف دین و اسلام را زد!

سلحشور سازنده مجموعه تلویزیونی "یوسف پیامبر" که برای آن از سوی رهبر جمهوری اسلامی مورد تقدیر ویژه قرار گرفت، در حالیکه برای سرقت متن این مجموعه از روی یک کتاب در دادگاه محکوم شده بود، اخیرا در گفت و گوئی با "شیعه آنلاین" با اشاره به برگزاري جشنواره فيلم رويش گفته است: "دبيران جشنواره به صراحت به صراحت مي‌گويند سينماي مذهبي و اين مسخره‌بازي‌ها يعني چه، سينما سينما است و حرف آن يكي است و سينماي اسلامي را اصلا قبول ندارند آن هم جايي مثل حوزه هنري سازمان تبليغات اسلامي. وقتي در يك مملكت در مورد سينماي اسلامي حرف مي‌زنند، در حالي كه براي اسلامي شدن آن كاري نكرده اند، معلوم است تصميم‌شان غلط است. در يك حوض لجن، نمي‌توان دنبال سيب، گلابي و انار تميز گشت و اين يك حماقت است، در يك لجنزاري به‌نام سينما كه ريزه‌خور دستورالعمل‌هاي صهيونيستي است نمي‌توان حرف اسلام را زد. در اين سينما كه لجنزاري در دستان صهيونيست‌ها است نمي‌شود حرف اسلامي زد و مثل آن است كه به يك دزد بگويي چرا مال حرام مي‌خوري؟ به سينمايي هم كه ماهيت صهيونيستي دارد نمي‌توان نام اسلامي داد"!

کارگردان "یوسف پیامبر" این حرفها را در حالی می زند که وزیر ارشاد در همان جلسه با نمایندگان مجلس، گفته بود: "نمي‌توانيم بگوييم فضاي سينماي ايران تيره و تار است، اگرچه هم‌اكنون ضعف‌هايي در عرصه سينماي كشور وجود دارد كه بايد اصلاح شده و شرايط بهتري ايجاد شود اما اين تصور اشتباه است كه بگوييم فضاي سينماي ايران تيره و تار است و بايد آن را تعطيل كنيم چرا كه برخي محصولات قابل دفاع هستند و با تشكيل سازمان سينمايي كشور در تربيت نيروي انساني به صورت جدي‌تر فعاليت خواهيم كرد."

محمد حسینی در پاسخ به اين پرسش كه برخي از منتقدان معتقد به مسموم بودن فضاي سينماي كشور و نبود افراد ارزشي در سينما هستند، گفت: "برخي از نمايندگان مجلس نيز اين موضوع را مطرح كردند اما وزارت ارشاد معتقد است افراد ارزشي در سينماي كشور وجود دارند؛ از اين‌رو تلاش مي‌كنيم تا از حضور آنها استفاده بيشتري ببریم" وی با بيان اينكه برخي فيلم‌هاي سينمايي به چادر بي‌احترامي مي‌كنند، گفت: "يكي از ضعف‌هاي فيلم‌هاي سينمايي، بي‌احترامي به چادر و زنان چادري است و وزارت ارشاد بر بهتر شدن اين وضعيت تاكيد دارد"!

"عذاب ابدی" تا ابد در بند سانسور افتاد!

چنین به نظر می رسد که "عذاب ابدی" برای ابد در بند سانسور اداره کتاب در وزارت ارشاد گرفتار شده باشد. محمد هاشم اکبریانی که آثارش در ماههای اخیر از سوی ممیزان اداره کتاب مورد ایراد و توقیف واقع شده، در گفت و گوئی با خبرگزاری "ایلنا" از سرنوشت محتوم کتاب خود "عذاب ابدی" می گوید که سانسورچی ها آنرا غیر قابل چاپ تشخیص داده اند. این کتاب سه ماه پيش توسط نشر ثالث به اداره‌ي كتاب وزارت ارشاد ارسال شده بود اما چند روز پيش به نویسنده خبردادند که غيرقابل چاپ تشخیص داده شده است.

"عذاب ابدی" داستاني در 130 صفحه و ماجرای کسی است كه براي يافتن آن‌چه مورد نظرش است تلاش مي كند. آنچه شخصيت اين داستان براي به دست آوردنش مي‌كوشد، خارج از اراده‌ي اين شخص دربرابرش قرار گرفته و او بايد براي به دست آوردن آنچه مي‌خواهد متحمل عذاب شود؛ اين عذاب تا زماني كه او زنده است ادامه پيدا مي‌كند. جاي غم‌انگيز ماجراي اين آدم آن‌جايي است كه او نمي‌داند تا كي زنده خواهد بود و بنابراين نمي‌داند تا كي بايد اين عذاب را تحمل كند. انگار كه اين ميل براساس اراده‌ي او انتخاب نشده و او درواقع محكوم است كه براي به دست آوردن چيزي بكوشد.

اکبریانی در این گفت و گو از وضعيت نامشخص ديگر اثر خود خبر داد و گفت: "رمان «زندگي همين است» را با نشر چشمه تقريبا يك‌سال پيش به ارشاد سپردم. همان اوايل اين كتاب را غيرقابل چاپ اعلام كردند اما در ادامه و پس از ارسال نامه‌اي كه براي اداره‌ي كتاب نوشتيم، انتشار كتاب مشروط اعلام شد. پس از آن اصلاحيه‌اي كه صادر شده بود را اعمال كردم و هفت/ هشت ماه پيش كتاب را به ارشاد ارجاع دادم اما همچنان هيچ جواب رسمي به من داده نشده. هربار كه مراجعه مي‌كنم به مسوولان، مي‌گويند «درحال بررسي است»!.

وي با تكرار انتقادات خود به شيوه‌ي مميزي‌ها و مخالفت خود با اصل مميزي، اظهار داشت: "متاسفانه سخت‌گيري‌ها در شيوه‌ي اعمال مميزي‌ها و برخوردهايي كه اداره‌ي كتاب با اهالي قلم دارد، بسياري از نويسندگان را از فضاي نشر كشور نااميد كرده است، تا جايي كه آمار انتشار كتاب‌ها در خارج از كشور رو به فزوني است." اكبرياني درمورد آثار ديگرش توضيح داد که مجموعه داستان «هذيان» توسط نشر چشمه حدودا يك ماه و نيم قبل مجوز انتشار گرفته و درحال حاضر مراحل فني پيش از انتشار را پشت سر مي‌گذارد. همچنين «آرام بخش نمي‌خواهم» ازسوي نشر افكار به چاپ رسيده و درحال انتشار است.

سرمایه ملی که در تاجیکستان هدر رفت

یک داستان نویس تبریزی، برگزاری هفته تبریز در"دوشنبه" پایتخت تاجیکستان را "هدردادن سرمایه ملی" دانست و در این مورد به خبرگزاری "ایلنا" گفت که هفته فرهنگي تبريزكه سال گذشته در فرهنگسراي خاوران تهران برپا شده بود، امسال توسط سازمان فرهنگي هنري شهرداري تبريز، در شرايطي در كشور تاجيكستان برگزار شد كه هیچ رنگ و بويي از فرهنگ مردم اين شهر نداشت.

مهدی ابراهيم‌پور رئیس خانه داستان نویسان تبریز در انتقاد از نحوه برگزاری این همایش افزود: "برگزار كنندگان اين مراسم، مصطفي رحماندوست را به عنوان نويسنده با خود به كشور تاجيكستان بردند. ايشان نه تنها اهل تبريز نيست، بلكه فكر نمي‌كنم در طول عمر خود نيز نهايتا بيشتر از چند روز در تبريز زندگي كرده باشد. بنابراين حضور ايشان در هفته‌ي فرهنگي تبريز، بي‌دليل بوده است. همچنين جلال شمع‌سوزان، يكي ديگر از اشخاصي بود كه توسط سازمان فرهنگي هنري شهرداري تبريز، به تاجيكستان برده شد. او هيچ كارنامه‌ي ادبي ندارد و تنها سابقه‌اش انتشار كتاب «فهميده‌هاي آذربايجان» است كه در آن خاطرات شهيدان دانش‌آموز جمع آوري و به چاپ رسيده است. بنابر اين حضور ايشان نیزدر اين همايش به عنوان يك نويسنده تبریزی جايز نبود."

ابراهیم پورخاطر نشان كرد: "برگزار كنندگان، به جاي اينكه شخصيت‌هاي فرهنگي/ هنري تاثيرگذار تبريز را با خود به تاجيكستان ببرند، چهره‌هايي را برده‌اند كه به هيچ وجه شايستگي حضور در اين همايش را نداشتند. به عنوان مثال «محمد رمضاني» يكي از شايسته‌ترين نويسندگان تبريز است كه ده كتاب در حوزه‌ي ادبيات و داستان نويسي دارد، اما حتي به ايشان تعارف نكردند كه در اين همايش حضور پيدا كند. صالح سجادي هم كه مجموعه‌ي ارزشمند «سير تطور غزل فارسي» را در سه جلد توسط سوره‌ي مهر منتشر كرده است، يكي از افرادي بود كه شايسگي حضور در اين سفر را داشت، اما دعوت نشد."

وي در ادامه به سيستم خبر رساني همايش هفته‌ي فرهنگي تبريز در تاجيكستان انتقاد كرد و اظهار داشت: "برگزاركنندگان هيچ خبرنگار شناخته‌شده‌اي را با خود به همراه نبردند تا وضعيت برگزاري مراسم مورد تحليل و بررسي قرار گيرد و تنها خود به ارسال خبر مبادرت داشتند. برگزاري همايشي كه با نام تبريز برگزار مي‌شود اما رنگ و بويي از تبريز ندارد، به هدر دادن سرمايه‌هاي ملي‌ست."

مدرس: تلویزیون کمکی به ارتقای فرهنگ ما نکرده است

امیرحسین مدرس که تا چند سال پیش یکی از مجریان موفق برنامه های تلویزیونی در ایران به شمار می رفت، حالا به این نتیجه رسیده که رسانه ملی گرچه فرهنگسازی را وظیفه خود می داند، اما در این زمینه موفق نبوده و کارنامه‌اش نشان می‌دهد که هیچ کمکی به ارتقای فرهنگی نسل جوان و نسل فرهنگی نکرده است. او این نظر را درنشست «تفاوت طنز در رسانه‌های مکتوب و رسانه‌های تصویری» عنوان کرد که چهارم آبانماه با حضور شهرام شکیبا و سروش صحت در محل غرفه سرای روزنامه‌نگاران ایران در نمایشگاه مطبوعات برگزار شده بود.

در ابتدای این نشست سروش صحت نویسنده مجموعه طنز "ساختمان پزشکان" گفت: "نوشتن طنز چه در عرصه تلویزیون و چه در عرصه سینما و رادیو و مطبوعات، به جز توانایی‌ها فرد نیازمند ذره‌ای شانس و مقادیر متنابهی پشتکار است. هرکسی که می‌خواهد وارد عرصه طنزنویسی در یک رسانه تصویری شود، ابتدا احتیاج به اندکی وقت برای فکر کردن و نوشتن یک مجموعه طنز دارد؛ اما در عمل می‌بینیم بسیاری از طنزنویسان را با اولین متن‌هایشان در طنزنویسی قضاوت می کنند؛ طبیعی است به جز در موارد استثنایی اولین متن‌های طنز، خوب از آب در نمی‌آیند."

در این نشست، امیرحسین مدرس ازکم مایه بودن بسیاری از طنزهای تلویزیونی انتقاد کرد و یادآور شد: "من سالها در تلویزیون فعالیت کرده‌ام و معتقدم که دست طنزنویسان در رادیو بازتر است تا تلویزیون؛ این هم به دلیل این است که مخاطبان تلویزیون گسترده‌تر از مخاطبان رادیو هستند. شاید تلویزیون وظیفه خودش می‌داند که به اصطلاح فرهنگسازی کند اما متأسفانه در این زمینه هم ناموفق بوده است؛ کارنامه تلویزیون نشان می‌دهد که هیچ کمکی به ارتقای فرهنگی نسل جوان و نسل فرهنگی ما نکرده است"!

شهرام شکیبا طنزنویس حوزه مطبوعات نیز در این نشست گفت: "به جرأت می‌توان گفت به جز در مجموعه «کاکتوس» نگاه تلویزیون به رفتار مردم در حوزه طنز، نگاه از بالا به پایین بوده است در حالی که در مطبوعات برعکس این روند است و طنزنویسان مطبوعاتی در حوزه طنز سراغ بالادستی‌ها می‌روند." وی با بیان اینکه «دست طنزنویسان در رادیو بازتر است»، افزود: " همه جای دنیا طنز نویسان شوهای تلویزیونی زنده اجرا می کنند و من چهار سال است دنبال این موضوع هستم اما می گویند در ایران نمی شود"!

"مروارید سیاه" جشنواره ابوظبی برای فیلمهای ایرانی

مرجان ساتراپی که نمایش فیلم "پرسپولیس" او در تونس جنجال آفرید و موجب تظاهرات چند هزار نفری مسلمانان متعصب در مقابل دفتر تلویزیون نمایش دهنده این فیلم شد، با ساخته جدید خود "مرغ و خورشت آلو" که گلشیفته فراهانی نیز در آن بازی می کند، در پنجمین جشنواره بین‌المللی فیلم ابوظبی "مروارید سیاه" را از آن خود کرد و جایزه صدهزار دلاری جشنواره را نیز صاحب شد، در حالیکه اصغر فرهادی با "جدائی نادر از سیمین" جایزه ای دیگر به مجموعه خود افزود و جایزه پنجاه هزار دلاری را به خود اختصاص داد. "مرغ و خورشت آلو" بهترین فیلم داستانی این جشنواره شناخته شد و "جدائی نادر از سیمین" جایزه فیلم برگزیده هیئت داوران را گرفت.



جشنواره فیلم ابوظبی امسال میزبان شانزده فیلم از یازده کشوربود. "مروارید سیاه" تندیس ویژه این جشنواره است که به همراه جوایز نقدی در شش حوزه به سینماگران تعلق می گیرد: بهترین فیلم داستانی، فیلم برگزیده هیئت داوران، بهترین کارگردان جهان عرب، بهترین تولید کننده جهان عرب و بهترین بازیگر مرد. "مرغ و خورشت آلو"، برنده مهم‌ترین جایزه این جشنواره، فیلمی است با کارگردانی مرجان ساتراپی و "وَنسان پَرونو" برگرفته از کتابی به همین نام به قلم ساتراپی. این فیلم که ماجراهای آن در تهران دهه سی شمسی جریان دارد، روایتی است از زندگی ناصر علی خان نوازنده ویولن و عشق نافرجام او به «ایران خانم» که گلشیفته فراهانی نقش او را ایفا می‌کند.

اصغر فرهادی سازنده «جدایی نادر از سیمین» که پس از بردن جوایز متعدد از جشنواره های معتبر جهانی، اینک منتظر درخشش در جشنواره "اسکار" است،پس از دریافت این جایزه گفت: "دلم می‌خواهد یاد کنم از همه فیلمسازان خوب ایرانی که مرا با فیلم‌هایشان به سینما علاقه‌مند کردند. اگر که الان سینمای ایران در دنیا شناخته شده است، به خاطر تلاش‌هایی است که پیش از من این فیلمسازها انجام دادند." فرهادی در جریان جشنواره ابوظبی همچنین به عنوان «فیلم‌ساز سال خاورمیانه»، جایزه معتبر "ورایتی" را نیز از آن خود کرد. جشنواره بین‌المللی فیلم ابوظبی از سال ۲۰۰۷ کار خود را آغاز کرده است و در این دوره بهمن قبادی دیگر فیلمساز ایرانی، ریاست هیئت داوران را برعهده داشت.

0 comments:

ارسال یک نظر