بر اساس گزارشهای گردآوری شده توسط مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، طی مرداد ماه سال جاری، تعداد ۲۴۲ گزارش با ۶۳۷۸۰۴ مورد نقض حقوق انسانی در ایران گزارش شده، که ۸۴۹ مورد آن نقض مستقیم حقوق بنیادین بشر در تطبیق با اعلامیه جهانی حقوق بشر و تعداد ۶۳۶۹۵۵ مورد آن نقض حقوقی اعلام شده که برخلاف معاهدات بین المللی محسوب می‌شود.
به گزارش ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، این نهاد حقوق بشری بر اساس برنامه ماهانه خود که بیش از ۱۷ ماه از آغاز آن می‌گذرد، اقدام به انتشار گزارش آماری ماهانه از وضعیت حقوق بشر ایران ویژه مردادماه ۱۳۹۰ نموده و در ابتدای گزارش مرداد ماه آورده است "۲۴۲ گزارش حقوق بشری منتشره مردادماه در ۱۱ رسته حقوقی مورد بررسی قرار گرفته است. و علاوه بر تلاش برای ارتقای دقت گزارش ها تلاش شده، جنبه‌های آموزشی نیز در گزارش تقویت شود. بررسی حقوقی اخبار و گزارش های مهم و پرداختن به گزارش هایی که بیشترین و کمترین توجه را به خود اختصاص داده، در کنار استفاده از محاسبات آماری و نموداری را باید از دیگر نکات برجسته این گزارش دانست."
ارزیابی عمومی در مورد اخبار نقض حقوق بشر در مردادماه
بر اساس این گزارش، مردادماه سال ۱۳۹۰ در شرایطی پشت سر گذاشته شد که هم چنان نقض مستمر حقوق بشر در حوزه های مختلف در ایران ادامه دارد، و البته این نقض تنها به مشکلات و نواقص حکومت مربوط نمی شود، که بخش نه چندان کوچکی از آن به علت مشکلات فرهنگی عدیده ای است که جامعه ایرانی با آن دست به گریبان است.
با توجه به بررسی اخبار منتشر شده در مردادماه، مهم ترین آن ها مربوط به تداوم خشونت های ناشی از درگیری نیروهای نظامی ایران با چریک های حزب حیات آزاد کردستان(پژاک) بود که موجب آسیب به غیرنظامیان، مناطق مسکونی، زراعی و محیط زیست و هم چنین بسته تر شدن فضای مدنی در مناطق کردنشین غرب کشور شد. این در حالیست که یکی از فرماندهان عملیاتی نیروی زمینی سپاه پاسداران اعلام کرد اسامی ۴۰ تا ۵۰ تن از کشته شدگان پژاک را در اختیار دارد، همچنین وی مدعی شد اگر نیروهای این حزب سیاسی فعالیت مسلحانه نداشته باشد، ما با آنها کاری نداریم.
در ماه گذشته همینطور رای دادگاه تجاوز گروهی به تعدادی از زنان در خمینی‌شهر اصفهان نیز که از موضوعات جنجال برانگیز ماههای اخیر محسوب می شود نیز صادر شد که به موجب آن چهار نفر از متهمان اصلی این پرونده محکوم به اعدام در ملاءعام شدند.
افکار عمومی و توجهات خاص
در این قسمت از گزارش تلاش شده از گزارش‌هایی سخن به میان آید که از سوی "افکار عمومی"، که در اینجا اشاره ای است به شهروندان، گروه های مختلف مدافع حقوق بشر و رسانه ها، علیرغم اینکه بعضاً حجم کمتری از نقض حقوق بشر را در قیاس با گزارشهای دیگر در مرداد ماه روایت میکردند، با حساسیت بیشتری دنبال شده است.
از جنجالی ترین اخبار در این حوزه بایستی به برخورد نیروهای انتظامی با تعدادی دختر و پسر که در بوستان پردیسان و پارک آب و آتش تهران در دو مراسم جداگانه برنامه هایی تفریحی تحت عنوان آب بازی و خز بازی ترتیب داده بودند و بازداشت برخی از ایشان اشاره کرد. این جریان البته تا مرحله ی اخذ و پخش اعترافات تلوزیونی از بازداشت شدگان نیز پیش رفت و سپس تعدادی جوان دیگر نیز در هرمزگان به همین اتهام بازداشت شدند.
هم چنین خبر سانسور منظومه خسرو و شیرین و دیوان بیژن و منیژه از سوی وزارت ارشاد پس از ۹ قرن، از مهم ترین مواردی بود که توجه بسیاری از مردم و اهالی فرهنگ را به خود جلب کرد.
از سویی اخبار مربوط به کودک آزاری که چندی ست در جامعه حساسیت برانگیز شده است نیز در مردادماه هم مورد توجه قرار گرفت. در این رابطه دو کودک در سه حادثه ی جداگانه توسط والدینشان کشته شدند. در حادثه ی اول مادری در تهران کودک یک و نیم ساله اش را خفه کرده و سپس رگ خود را زد، در حادثه دوم نیز پدری به وسیله ی چوب دستی کودک۱۲ ساله اش را به قتل رساند که وی نیز پس از این اتفاق به زندگی خود پایان داد و در مورد سوم هم مادری در همدان پس از خفه کردن کودک پنج ساله اش مانند موارد قبلی خودکشی کرد که البته از مرگ نجات یافت. این اخبار در شرایطی ست که یک عضو گروه حقوقی هیئت علمی دانشگاه مفید قم از ثبت ۶ هزار گزارش کودک آزاری در اورژانس کشور سخن به میان آورده است.
از سوی دیگر نیز حذف ۱۳ رشته کار‌شناسی از فهرست رشته‌های تحصیلی آزمون سراسری سال ۹۰ دانشگاه علامه طباطبایی علاوه بر اینکه داوطلبان این رشته‌ها را سردرگم و مستاصل کرد، توجه بسیاری از منتقدین و اهالی رسانه را نیز به خود جلب کرد و البته برنامه های دولت برای جداسازی جنسیتی در دانشگاه ها و حتی ممانعت از تحصیلِ زنان، هم چنان به قوت خود باقیست.
طرح جمع آوری تجهیزات ماهواره ای شهروندان از سوی ماموران انتظامی نیز که به شکل گسترده ای در تهران، قم و سایر شهرهای بزرگ آغاز شد و به شهرهای دیگری مانند سنندج، سلماس، سرپل ذهاب و ممسنی رسید؛ از دیگر مواردی ست که مورد توجه واقع شد.
محکومیت نوجوان (۱۷ ساله)متهم به قتل روح الله داداشی، از قوی ترین مردان ایران به اعدام را هم می توان در این حوزه دسته بندی کرد.
افکار عمومی، بی‌توجهی به گزارشهای نقض حقوق بشر
در این بین اما گزارش‌هایی نیز در حوزه حقوق بشر منتشر شد که نسبت به سایر اخبار مشابه کمتر مورد توجه افکار عمومی قرار گرفت. عدم توجه افکار عمومی به برخی گزارشهای حائز اهمیت ریشه در مسایل مختلفی منجمله سیاست گذاری رسانه‌ها و سلایق شهروندان دارد و چه بسا که این موضوع با رفتار طبقه حاکم نیز مطابقت نماید.
یک نمونه از این گزارش ها مربوط می شود به اعتصاب غذای سه تن از زندانيان اهل حق محبوس در زندان يزد در اعتراض به عدم اطلاع از دليل دادگاهی شدن مجددشان، که به هیچ عنوان مورد توجه افکار عمومی قرار نگرفت و هم چنین اعتصاب مهدی خزعلی، از زندانیان سیاسی محبوس در زندان اوین نیز با بی توجهی روبه رو شد. وی که در هنگام دستگیری مورد ضرب و شتم قرار گرفته بود، خطاب به مسئولان قضایی اعلام کرده بود که "جنازه‌ام را بر دوشتان خواهم گذاشت."
هم چنین از دیگر موضوعاتی که عموما به رغم اهمیت فراوان، مورد توجه افکار عمومی قرار نمی گیرد مرگ زندانیان در زندان به علت عدم رسیدگی پزشکی ست که در مردادماه و در همین رابطه نیز یک زندانی سیاسی کرد در بهداری زندان مرکزی ارومیه جان خود را از دست داد دو زندانی عادی هم در زندان مهاباد جان خود را از دست دادند که مرگ یکی از آنان موجب اعتراض تعدادی از زندانیان محبوس در آن زندان شد.
محمود احمدی نژاد، رئیس دهمین دولت جمهوری اسلامی نیز در حالی مدعی شده است در ایران هیچ کس به خاطر ابراز عقیده در زندان نیست که کماکان تعداد کثیری از فعالین بدون در نظر گرفتن بدیهی ترین حقوق انسانی در زندان به سر می برند. در این زمینه می توان به طور خاص به وضعیت بد جسمانی بسیاری از زندانیان سیاسی محبوس در زندان رجایی شهر کرج منجمله علی عجمی، رضا شریفی بوکانی، عیسی سحرخیز، مهدی محمودیان، کیوان صمیمی، حسن تفاح، رضا جوشن، ماشالله حائری و حشمت الله طبرزدی اشاره کرد.
در این بخش، مسئله ی محدودیت های مکرر برای ادیان رسمی در ایران منجمله خبر توقیف بیش از شش هزار جلد کتاب مقدس مسیحیان و همین طور تخریب یک کلیسای تاریخی در کرمان که در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده بود، به وسیله لودرها باید مورد توجه قرار گیرد.
آماری که اداره ی کل اتباع خارجی استانداری تهران در مورد وجود "۳۲ هزار کودک بدون هویت و شناسنامه"، حاصل ازدواج زنان و دختران ایرانی با اتباع خارجی، هم ارائه داد؛ با وجود اهمیت فراوان به هیچ وجه مورد توجه قرار نگرفت.
در این ماه دو تن از مسئولین مربوطه در رابطه با از حد مجاز گذشتن آلودگی‌های ميكروبی دريای خزر به علت تخلیه ی فاضلاب‌ها و وجود رنگ سبز و بوی جلبک در آب شهرستان سنقر در استان کرمانشاه با رسانه ها گفتگو کردند که این دو خبر نیز به رغم اهمیت، مورد توجه قرار نگرفتند.
سه رویداد مثبت
در ماه گذشته یک اتفاق را که می توان از آن به عنوان رویدادی مثبت نام برد، صرف نظر "آمنه بهرامی نو" از قصاص جوانی که در سال ۸۳ در منطقهرسالت تهران به دلیل جواب منفی به خواستگار انتقام جویش، مورد اسیدپاشی قرار گرفت؛ لحظاتی قبل از به اجرا در آمدن حکم بود. وی در مصاحبه با رسانه ها اعلام کرد که سال ها برای گرفتن حکمقصاص تلاش کرد تا به همگان ثابت کند مجازات اسید پاشی چیزی جز این نیست و ممکن استدیگر قربانیان هرگز راضی به بخشش متهم نشوند. هرچند که بایستی اشاره کرد مدافعانحقوق بشر ضمن استقبال از اقدام انسانی آمنه بهرامی در بررسی هایی بی طرفانه انتقاداتی را نسبت به پذیرش چنین مجازات غیرانسانی و غیرحقوقی بعنوان یک شیوهانتقام گیری داشتند و موضوع بخشش وی و مشروع شناخت شیوه های خشونت محور وغیرانسانی را متمایز از هم خواندند.
هم چنین درخواست احمد شهید، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل متحد از دولت به منظور سفر به ایران و بررسی وضعیت حقوق بشر در کشور، موجب باز شدن روزنه ی امیدی در زمینه بهبود وضعیت اسفناک حقوق بشر در ایران شده است.
در زمینه تهیه قوانین مناسب حقوق بشر هم، ماه گذشته لایحه ای برای حمایت از حقوق کودکان و نوجوانان به تصویت دولت رسید تا حمایت از کودکان و نوجوانان را به سطحی برسانند که از تکرار هر گونه کودک آزاری در جامعه جلوگیری شود.
مقدمه آمار
بر اساس گزارشهای گردآوری شده از سوی نهاد آمار، نشر و آثار مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، در محدوده زمانی مرداد ماه سال ۱۳۹۰ تعداد ۲۴۲گزارش از سوی حداقل ۴۹منبع خبری یا حقوقی انتشار یافته است.
در بررسی موردی ۲۴۲ گزارش مرداد ماه، تعداد ۶۳۷۸۰۴ مورد نقض حقوق که ۸۴۹ مورد آن نقض مستقیم حقوق بنیادین بشر با حضور آمر در تطبیق با اعلامیه جهانی حقوق بشر و تعداد ۶۳۶۹۵۵ مورد آن نقض حقوقی که در عین وجود معاهدات بین المللی، نقض بنیادین حقوق بشر محسوب نمی‌شود ارزیابی شده است.
عمده موارد نقض حقوقی که علیرغم تاثیر مستقیم از سیاستگذاری‌های حکومت، اقدام مستقیم و منظم نقض حقوق بشر را در بر نمی‌گیرد، در حوزه کارگری- اصناف و کودکان بوده است و حقوقی از قبیل اخراج، تعلیق، عدم دریافت دستمزد و فقدان امنیت شغلی، کودکان کار یا موارد حاصله از مشکلات فرهنگی بوده است.
بدیهی است گزارش‌هایی که در پی می‌آید با توجه به عدم اجازه دولت ایران به فعالیت مدافعان حقوق بشر تنها بخش کوچکی از نقض سیستماتیک حقوق بشر در ایران است. در موضوع میزان خطای گزارش که حداکثر ۳ درصد در بحث منابع برآورد می‌شود باید اشاره کرد که ارگانهای خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران میزان ۳۵ درصد گزارشهای این ماه را ارائه و مستند کرده‌اند، رسانه‌های حکومتی یا نزدیک به دولت میزان ۱۸ درصد و سایر منابع خبری-حقوقی غیر دولتی ۴۷ درصد گزارش‌ها را منتشر کرده‌اند که بدیهی است بخش آمار مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران امکان زیادی برای مستند کردن گزارشهای سایر گروه‌های خبری یا حقوقی ندارد و در این حوزه حسب تجربه و شناخت خود عمل می‌کند.
فعالان حقوق بشر همچنین آورده اند "در گزارش مرداد ماه، میزان موارد نقض حقوق نسبت به ماه مشابه سال قبل ۲۵% افزایش و نسبت به ماه قبل نیز ۳۰% افزایش داشته است."
0 comments:
ارسال یک نظر