نگرانی قرقیزستان از تهدید موشکی ایران و مشکلات تدارکاتی برای آمریکا

محمد وزیری

بی بی سی

پایگاه مناس یکی از راه‌های مهم تدارکاتی برای آمریکا و ناتو در افغانستان است

الماسبیک آتمبایف، رئیس جمهور قرقیزستان گفته است که پایگاه نظامی آمریکا در کشورش هدفی خطرناک برای حملات احتمالی موشکی ایران است.

آقای آتمبایف می گوید که او به نماینده وزارت خارجه آمریکا گفته است که استقرار یک پایگاه نظامی در یک فرودگاه غیر نظامی قرقیزستان بسیار خطرناک است.

از قول رئیس جمهوری قرقیزستان نقل شده است: "ایران می‌گوید که تنگه هرمز را می‌بندد. آمریکا می‌‌گوید که اجازه این کار را نخواهد داد. ایران دارای موشک هایی است که بسادگی بیشکک (پایتخت قرقیزستان) را در تیررس دارند. ... آیا نیازی به چنین پایگاهی داریم. آیا به آن نیازی هست؟"

اظهارات رئیس جمهوری قرقیزستان اشاره ای است به تهدید اخیر مقامهای ایرانی در خصوص بستن تنگه هرمز. محمدرضا رحیمی، معاون اول رئیس جمهوری ایران روز سه شنبه، ششم دی (۲۷ دسامبر) هشدار داد که در صورت تحریم خرید نفت ایران توسط کشورهای غربی، جمهوری اسلامی جلوی عبور نفت کشورهای دیگر خلیج فارس را از تنگه هرمز خواهد گرفت.

این اظهارات با واکنش شدید آمریکا روبرو شد. مقامهای ناوگان پنجم نیروی دریایی ارتش آمریکا که در بحرین مستقر است، اعلام کردند که اجازه نخواهند داد رفت‌وآمد کشتی‌ها در تنگه هرمز با اختلال روبه‌رو شود.

نگرانی برای آمریکا و ناتو در افغانستان؟

ابراز نگرانی رئیس جمهوری قرقیزستان از طرح ایجاد پایگاه نظامی آمریکا در فرودگاه "مناس" این کشور در حومه بیشکک، در حالی عنوان می شود که با توجه به مشکلات بین آمریکا و پاکستان، به نظر می‌رسد که واشنگتن هرچه بیشتر نیاز به راه‌های جایگزین برای تدارکات نیروهای خود در افغانستان دارد.

به گفته مقامهای ناتو تقریبا نیمی از اقلام تدارکاتی این نیروها از پاکستان وارد افغانستان می‌شود.

به دنبال کشته شدن دست کم ۲۶ نفر از سربازان پاکستانی مستقر در یک پاسگاه مرزی با افغانستان در حمله هوایی ناتو در اواخر ماه نوامبر، اسلام آباد مسیر عبور تدارکاتی ناتو از این کشور به افغانستان را بست.

ارتش آمریکا اذعان کرد که نیروهای آمریکایی و افغان در دفاع از خود عمل کردند، اما اذعان کرد که همکاری مناسب با نیروهای پاکستانی وجود نداشته است. اگر چه به گزارش خبرگزاری رویترز، ژنرال عطار عباس، سخنگوی ارتش پاکستان صحت یافته های آمریکا را به زیر سوال برد.

مقامات اسلام آباد همچنین علاوه بر بستن مرز با افغانستان از شرکت در کنفرانس بن درباره آینده افغانستان که پیشتر در آلمان برگزار شد، خودداری کردند. این اجلاس یک روزه، ۵ دسامبر در شهر بن برگزار شد.

نقش پاکستان در کمک به ایجاد ثبات در افغانستان بسیار مهم است و عدم شرکت اسلام آباد در کنفرانس بن بالقوه می‌تواند تلاشهای آمریکا و متحدانش برای ایجاد صلح وثبات در افغانستان را با چالشهای جدیی مواجه کند؛ چالشهایی که در این مقطع زمانی و در هنگامی که آمریکا روند خروج نیروهای خود را از افغانستان آغاز کرده و تلاش برای مذاکره با طالبان جریان دارد، بسیار مهم است.

نفوذ پاکستان بویژه دستگاه اطلاعاتی این کشور (آی اس آی) در برخی از گروه‌های ستیزه جو از جمله طالبان که مقر اصلی آن گفته می شود در شهر کویته پاکستان است، بر کسی پوشیده نیست. گزارشهای متعددی از سوی سازمانهای اطلاعاتی و تحقیقاتی در خصوص این رابطه منتشر شده است.

عدم کمک پاکستان با توجه به این نقش نفوذی خود بالقوه می تواند بر صلح و ثبانت در افغانستان و همچنین روند پیشبرد گفتگوها با طالبان تاثیر منفی بگذارد.

کریدور شمال

مقداری از اقلام تدارکاتی ناتو و آمریکا از طریق مرز هوایی و مقداری نیز از راه موسوم به "کریدور شمال" از طریق کشورهای آسیای میانه وارد افغانستان می‌شود.

به گفته مقامات ناتو تقریبا نیمی از اقلام تدارکاتی این نیروها از پاکستان وارد افغانستان می‌شود.

بسته شدن راه تدارکاتی پاکستان طبیعتا فشار مضاعفی را بر آمریکا و ناتو در افغانستان وارد می‌کند. بسته شدن این مسیر در گذشته مقامات آمریکایی را وادار کرد تا راه‌های جایگزین از جمله "کریدور شمال" را بیشتر مورد توجه قرار دهند.

اما حضور آمریکا در کشورهای آسیای میانه که عمدتا تحت نفوذ روسیه هستند، تلاش‌های آمریکا را با مشکلاتی مواجه کرده است.

این مشکلات تحت تاثیر اختلافهای اخیر بین واشنگتن و مسکو پس از انتخابات اخیر پارلمانی روسیه نیز قرار دارد و تلاشهای آمریکا را برای استفاده موثرتر از "کریدور شمال" با چالشهای تازه ای روبرو می‌کند.

وزیر امور خارجه آمریکا از روند برگزاری این انتخابات اظهار "نگرانی جدی" کرد. این اظهارات با واکنش شدید مقامات کرملین مواجه شد.

اظهارات رئیس جمهوری قرقیزستان در این برهه زمانی می‌تواند بالقوه برای آمریکا و ناتو دردسرهای تازه‌ای را فراهم آورد.

با این حال مزایای اقتصادی این مسیر را نمی توان نادیده گرفت. در همین رابطه مقامات پایگاه تدارکاتی آمریکا در مناس چندی پیش اعلام کردند که مزایای اقتصادی این مرکز ترانزیتی برای قرقیزستان بسیار خوب بوده است.

0 comments:

ارسال یک نظر